Саади
Однажды мне кусок душистой глины
Дал банщик – на возьми ка для мытья.
«Ты мускус или амбра»,- в изумленье,
Вдыхая благовония, молвил я.
Она: «Я –прах, но роза процветала
Недалеко от моего жилья.
Была б я просто прахом, но явилась роза
Переменилась вдруг судьба моя».
Баня - حمام; банщик - مخدومی; мускус - مشکی; притягательный аромат - بوی دلاویز; однако - ولیکن; достоинство - کمال; оставить след - اثر کرد.
|
سعدی
گلی خوشبویی در حمام روزی
رسید از دست مَخدومی بدستم
بدر گفتم که مُشکی یا عَبیری
که از بوی دلاویز تو مستم
بگفتا من گِلی نچیز بودم
ولِیکن مدتی با گل نشستم
کمال همنشین در من اثر کرد
وگر نه من همان خاکم که هستم
بگفتا = او گفت
|
Что такое язык, о мудрец?
Это ключ от дверей кладовой.
Как узнать, если дверь заперта,
Там алмаз иль булыжник простой?
Коль нужно говорить – и мудреца не бойся,
Но будь всегда учтив и зря не молви слова.
Два легкомысленных – болтающих без дела
И тот, кто в нужный час замолкнет бестолково.
Мудрец - خردمند; жемчужина - جوهر; молчание - خاموشی; глупость - طیره; молчать - دم فرو بستن .
|
زبان در دهان ای خردمند چیست
کلید در گنج صاحِب هُنر
چو در بسته باشد چه داند کسی
که جوهرفروش است یا پیله وَر
اگر چه پیش خِرَدمَند خاموشی آدَب است
بوقت مَصلحَت ان به که در سخن کوشی
دو چیز طِیره عَقلست دَم فرو بستن
به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشی
|
О сытый, ты хулишь ячменный хлеб,
А мне всегда его лишь подавай.
Чистилище для гурий рая – ад,
А кто страдал в аду – найдет там рай.
Не сравнить того, кто нежно милую свою лобзает
С тем, кто взглядом беспокойным в ожидании дверь пронзает.
Ячменный - جوین; некрасивый - زشت; возлюбленная - معشوق; гурии - حوران; чистилище - اعراف; рай – بهشت .
|
ای سیر ترا نان جَوین خوش ننماید
معشوق منست آنکه به نزدیک تو زشتست
حوران بهشتی را دوزخ بُوَد اِعراف
از دوزخیان پرس که اعراف بهشتست
فرق است میان آنکه یارش در بر
تا آنکه دو چشم انتظارش بر در
|
Одно сынов Адама естество,
Ведь все они от корня одного.
Постигнет одного в делах расстройство,
Всех остальных охватит беспокойство.
Тебе, несострадающий другим,
Мы человека имя не дадим.
По происхождению - در آفرین; жемчуг - گوهر; страдание - محنت; равнодушный - بی غمی ; нельзя – نشاید .
|
بَنی آدم اعضای یک دیگرند
که در آفرینش ز یک گوهَرند
چو عُضوی به دَرد آورد روزگار
دگر عضوهارا نماند قرار
تو کز مَحنت دیگران بی غَمی
نشاید که نامت نهَند آدمی
زیک = از یک
|
Караван
О, караванщик, не спеши, уходит мир моей души,
И сердце, бывшее со мной, летит за милой в край чужой.
И вот я с милой разлучен, и злою мукой обручен,
Как будто жало иль копье прошло сквозь тело вдруг мое,
Я силой чар и тайных слов, скрыть рану сердца был готов,
Но коль бы в том успеть я мог, уж кровь бежит через порог.
О, караванщик, ты жесток, не приближай разлуки срок.
Так связан с милою своей, что жизнь моя уходит с ней.
Со мной подруги больше нет, померкнет дней веселый свет,
Страсть душу жжет лютей огня, и дымом вьется в круг меня.
Я видел сам, как вдаль спеша, меня покинула душа.
Погонщик - ساربان; медленно - آهسته; погонять - راندن; возлюбленная - دلستان; покинутый - مهجور; несчастный - بیچره; опечаленный - رنجور; жало - نیش; кость - استخوان; хитрость - نیرنگ; чары - فسون; прятать - پنهان کردن ; рана - ریش; внутренний - درون; тополь - سرو; признак - نشان; строптивая - سرکشم; радость - عیش; печаль - ناخوش; дым - دخان; прелестный - نازنین; смятение - کاشوب; крик - فریاد; небо - اسمان; я не сплю - من نقنوم ; узда – عنان .
|
کاروان
ای ساربان ، آهِسته ران ، کارام جانم میرود
وان دل ، که با خود داشتم ، با دِلسِتانم می رود
من مانده ام ، مَحجور از او بیچره و رَنجور از او
گویی که نیشی دور از او در اُستخوانم می رود
گفتم به نِیرنگ و فسون پنهان کنم ریش دَرون
پنهان نمیماند که خون بر آسِتانم می رود
مَحمِل بدار ای سربان تندی مَکن با کاروان
کز عِشق آن سرو روان گویی روانم میرود
او می رود دامَن کِشان من زهر تنهایی چشان
دیگر مَپُرس از من نشان کز دل نشانم میرود
بُگذشت یار سرکِشم بگذاشت عِیش ناخوشم
چون مَجمَری پر آتشم کز سر دخانم میرود
باز آی و بر چشمم نشین ای دلستان نازنین
کاشوب و فریاد از زمین بر آسمانم میرود
شب تا سَحَر من نقنوم و اندَر ز کسی من نشنوم
وین ره نه قاصِد میرم کز کف عنانم میرود
در رفتن جان از بَدَن گویند هر نوعی سخن
من خود به چشم خویشتن دیدم که جانم میرود
مپرس = نپرس ، مکن = نکن ، کز = که از
|